Thực tế đáng quan ngại là hàng triệu hộ gia đình Việt Nam, kể cả tại các đô thị lớn, vẫn đang phải sử dụng nguồn nước bị ô nhiễm phèn hàng ngày. Điều đáng nói là phần lớn các thiết bị lọc thông thường không đủ khả năng xử lý triệt để loại nước này. Trước thực trạng đó, một câu hỏi cấp thiết được đặt ra: Hệ thống lọc tổng nào thực sự hiệu quả trong việc khử phèn và mang lại nguồn nước an toàn?
1. Nước nhiễm phèn là loại nước gì?
Hiện tượng nước bị nhiễm phèn thường được nhận biết thông qua màu sắc vàng đục bất thường, mùi tanh khó chịu, vị hơi chua nhẹ và khả năng để lại lớp cặn hoặc vết bám trên các thiết bị tiếp xúc với nước. Trong trường hợp ô nhiễm nặng, chỉ cần để nước trong thau hay xô khoảng 10–15 phút, bạn sẽ thấy màu nước chuyển sang vàng sậm giống màu gạch và xuất hiện lớp màng nổi lên trên bề mặt. Nguyên nhân chính là do nước chứa hàm lượng cao các muối sunfat của kim loại kiềm và kim loại chuyển tiếp như Na+, K+, Cs+, Rb+, Al3+, Fe3+, Mn3+, V3+, Ti3+, Co3+, Ga3+, Cr3+,… Những hợp chất này khi vượt quá ngưỡng cho phép không chỉ làm giảm chất lượng nước mà còn ảnh hưởng đến sức khỏe nếu sử dụng trong thời gian dài. Ngoài ra, tình trạng nhiễm phèn cũng được xác định thông qua các thông số đo lường như độ pH, độ cứng, tổng chất rắn hòa tan (TDS),… nếu các chỉ số này vượt mức quy định trong nước dùng cho sinh hoạt.
2. Vì sao nước lại bị nhiễm phèn?
Có nhiều nguyên nhân khiến nước sinh hoạt rơi vào tình trạng nhiễm phèn, trong đó phổ biến nhất gồm:
-
Yếu tố địa chất: Tầng đất và đá ngầm ở một số khu vực có chứa lượng lớn sắt và kim loại nặng, khi nước ngầm thấm qua những lớp này sẽ kéo theo các khoáng chất – đặc biệt là sắt – hòa tan vào nước. Do đó, nguồn nước bị ảnh hưởng tùy thuộc vào đặc điểm địa chất nơi đó.
-
Hoạt động của con người: Việc xả thải không kiểm soát từ sản xuất, chăn nuôi hay sinh hoạt hằng ngày khiến nguồn nước bị nhiễm nhiều chất độc hại như amoni, asen, nitrit, H₂S, chì… Những chất này không chỉ làm nước kém chất lượng mà còn tiềm ẩn nhiều nguy cơ đối với sức khỏe lâu dài.
3. Làm thế nào để nhận biết nước có nhiễm phèn?
Nước nhiễm phèn không phải lúc nào cũng dễ nhận ra bằng mắt thường, đặc biệt khi nước mới lấy ra vẫn có vẻ trong suốt. Tuy nhiên, sau một thời gian để yên, bạn sẽ thấy nước ngả vàng, có thể xuất hiện cặn lắng hoặc váng bề mặt. Ngoài ra, nước có thể có mùi tanh như sắt gỉ, vị chua nhẹ, rất đặc trưng.
Dùng nước này để giặt giũ, bạn sẽ thấy quần áo bị xỉn màu, ngả vàng nhanh chóng. Dụng cụ nhà bếp, phòng tắm cũng dễ bị ố màu, đóng cặn khó vệ sinh. Nếu dùng để pha trà, nước sẽ chuyển màu sậm hoặc đen, mất mùi thơm vốn có. Để chắc chắn nguồn nước có bị nhiễm phèn hay không, cách hiệu quả nhất vẫn là lấy mẫu và mang đi phân tích tại các cơ sở chuyên môn hoặc phòng xét nghiệm uy tín.
4. Nước phèn gây hại như thế nào nếu sử dụng lâu dài?
Việc dùng nước có chứa phèn trong sinh hoạt hằng ngày có thể dẫn đến nhiều vấn đề nghiêm trọng. Với cơ thể, nước này dễ gây viêm da, khô tóc, bong tróc biểu bì, kích ứng hệ tiêu hóa, rối loạn đường ruột, và thậm chí nếu tiếp xúc lâu dài còn làm tăng nguy cơ mắc các bệnh như sỏi thận, ung thư da,…
Không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe, nước phèn còn làm hao mòn đồ dùng trong nhà: quần áo mau bạc màu, nhanh mục; thiết bị sử dụng nước như máy giặt, máy nước nóng, ấm đun… dễ bị bám cặn, gỉ sét, giảm tuổi thọ. Ngoài ra, nếu sử dụng nước này để tưới cây, đặc biệt là cây cảnh hoặc hoa, có thể khiến cây chậm phát triển hoặc chết héo.
5. Làm sao để xử lý nước bị nhiễm phèn?
5.1. Ứng dụng tro bếp trong xử lý nước
Một trong những mẹo dân gian đơn giản và dễ áp dụng tại gia chính là dùng tro bếp. Chỉ cần lấy một ít tro khô, khoảng 5 – 10g, cho vào chậu nước nghi ngờ bị nhiễm phèn, khuấy nhẹ rồi để yên khoảng 15 – 20 phút. Sau khi lắng, bạn sẽ thấy phần cặn bẩn chìm xuống đáy, phần nước trong phía trên có thể sử dụng cho sinh hoạt thông thường.
5.2. Dùng vôi để làm sạch nước phèn
Tương tự cách dùng tro, bạn có thể hòa một lượng nhỏ vôi bột vào nước phèn rồi để trong khoảng 10 – 15 phút. Vôi sẽ phản ứng với các hợp chất trong nước, khiến kim loại như sắt kết tủa và lắng xuống dưới. Phần nước phía trên sẽ trong hơn, sạch hơn và an toàn hơn để sử dụng.
5.3. Xử lý bằng phèn chua
Phèn chua cũng là nguyên liệu dễ tìm và hiệu quả trong việc làm trong nước. Giã nhuyễn khoảng 5g phèn chua rồi khuấy đều vào khoảng 25 lít nước. Phèn sẽ giúp gom lại các tạp chất, khiến chúng lắng xuống đáy. Sau một thời gian ngắn, bạn sẽ thấy nước trong rõ rệt hơn và có thể sử dụng sau khi gạn sạch lớp cặn bên dưới.
5.4. Làm bể lọc thô để lọc phèn
Nếu muốn có giải pháp lâu dài và hiệu quả ổn định, bạn nên cân nhắc việc xây dựng một hệ thống lọc phèn bằng bể lọc truyền thống. Dù phương pháp này đòi hỏi chi phí đầu tư ban đầu cao hơn, tốn diện tích và cần thi công bài bản, nhưng bù lại, nó mang đến nguồn nước ổn định, có thể sử dụng lâu dài cho cả gia đình. Tùy vào điều kiện không gian và nhu cầu sử dụng mà thiết kế bể lọc nên được tính toán phù hợp để đạt hiệu quả cao nhất.
5.5. Dùng hệ thống lọc tổng – Giải pháp toàn diện xử lý nước phèn tại nhà
Ngoài các cách xử lý dân gian, hiện nay người dùng có xu hướng lựa chọn giải pháp công nghệ hiện đại hơn để xử lý tình trạng nước nhiễm phèn một cách triệt để – đó chính là lắp đặt hệ thống lọc tổng đầu nguồn. Đây là phương án mang lại hiệu quả vượt trội, giúp loại bỏ tối đa hàm lượng kim loại nặng, tạp chất và mùi khó chịu trong nước, mang lại nguồn nước sạch tinh khiết, đảm bảo tiêu chuẩn sử dụng cho sinh hoạt hàng ngày theo quy định của Bộ Y tế.
Trên thị trường hiện nay có khá nhiều thiết bị lọc phèn, tuy nhiên không phải sản phẩm nào cũng cho hiệu quả xử lý ổn định và bền lâu. Một trong những cái tên nổi bật và được nhiều gia đình tin tưởng là hệ thống lọc tổng đầu nguồn đang được phân phối chính hãng bởi Thế Giới Lọc Tổng – được thiết kế chuyên biệt để xử lý nước bị nhiễm phèn, với cấu hình mạnh mẽ, vận hành ổn định và độ bền cao. Đây được xem là giải pháp lý tưởng dành cho những khu vực có nguồn nước ngầm nhiễm phèn nặng, giúp người dùng hoàn toàn yên tâm về chất lượng nước sử dụng mỗi ngày.
