Thủy ngân trong nguồn nước sinh hoạt: Nguyên nhân, tác hại và cách xử lý

Thủy ngân trong nguồn nước sinh hoạt là một trong những kim loại nặng có độc tính cao nhất. Tuy tồn tại tự nhiên với lượng nhỏ trong vỏ Trái Đất, nhưng khi xuất hiện trong nước sinh hoạt, thủy ngân trở thành một mối nguy tiềm ẩn đối với sức khỏe con người, đặc biệt là phụ nữ mang thai và trẻ em.

Sự hiện diện của thủy ngân trong nước thường không thể cảm nhận bằng vị giác hay khứu giác, điều này khiến việc phát hiện càng trở nên khó khăn và nguy hiểm hơn.

1. Nguyên nhân thủy ngân trong nguồn nước sinh hoạt: Từ tự nhiên đến tác nhân công nghiệp

Thủy ngân (Hg) tồn tại tự nhiên ở dạng vết trong lớp đất đá của hành tinh. Tuy nhiên, thủy ngân xuất hiện trong môi trường nước ngày nay phần lớn đến từ các hoạt động nhân tạo. Nó được sử dụng phổ biến trong nhiều lĩnh vực như y tế (nhiệt kế, thiết bị đo huyết áp), nha khoa (chế phẩm trám răng), chiếu sáng (đèn huỳnh quang), và sản xuất công nghiệp (chế biến hóa chất, khai thác vàng, thuốc diệt nấm, dược phẩm).

Khi các sản phẩm chứa thủy ngân không được xử lý đúng cách, kim loại này có thể rò rỉ ra môi trường và xâm nhập vào nguồn nước ngầm hoặc nước mặt. Các bãi rác cũ, nhà máy ngừng hoạt động, khu vực chôn lấp không kiểm soát là những điểm dễ gây ô nhiễm thủy ngân nghiêm trọng.

Ngoài ra, trong một số trường hợp, thủy ngân có thể tham gia vào phản ứng sinh học trong môi trường nước và chuyển hóa thành dạng methylmercury – một dạng hữu cơ có độc tính cực cao và dễ hấp thu vào cơ thể sinh vật.

2. Tác hại của thủy ngân đến sức khoẻ con người: Tổn thương lâu dài và không thể phục hồi

Việc tiếp xúc với thủy ngân – đặc biệt qua đường uống nước – có thể dẫn đến nhiều vấn đề sức khỏe nghiêm trọng. Thủy ngân có khả năng xâm nhập vào máu và tích lũy tại các cơ quan trọng yếu như não, gan, thận. Ở nồng độ cao, nó có thể gây ra tổn thương não, suy thận, suy giảm thị lực và ảnh hưởng đến hệ thần kinh trung ương. Tình trạng phơi nhiễm cấp tính có thể gây rối loạn vận động, mất thăng bằng, mệt mỏi kéo dài và thậm chí tử vong nếu không được điều trị.

Trẻ nhỏ và thai nhi đặc biệt dễ bị ảnh hưởng bởi thủy ngân. Phụ nữ mang thai nếu tiếp xúc với thủy ngân có thể truyền chất độc qua nhau thai, làm ảnh hưởng đến sự phát triển của não bộ và hệ thần kinh của thai nhi, dẫn đến các khiếm khuyết về ngôn ngữ, trí tuệ và hành vi sau này.

Mặc dù các tác động cấp tính đã được chứng minh rõ ràng, các nhà khoa học vẫn đang tiếp tục nghiên cứu thêm về những ảnh hưởng lâu dài của việc phơi nhiễm thủy ngân ở nồng độ thấp nhưng liên tục – vốn rất khó phát hiện trong điều kiện sinh hoạt thông thường.

3. Quy định về giới hạn thủy ngân trong nước: Ngưỡng cực thấp do độc tính cao

Cơ quan Bảo vệ Môi trường Hoa Kỳ (EPA) quy định mức giới hạn tối đa cho thủy ngân trong nước uống là:

• 0.002 mg/L, tương đương 2 phần tỷ (ppb).

Mức này cực kỳ thấp, phản ánh tính độc hại cao của thủy ngân ngay cả ở hàm lượng nhỏ. Tuy nhiên, do thủy ngân không mùi, không màu, việc phát hiện bằng cảm quan là không thể – khiến nguy cơ phơi nhiễm càng trở nên nguy hiểm.

4. Giải pháp loại bỏ thủy ngân: Lọc chuyên dụng là bắt buộc

Các hệ thống lọc nước thông thường không đủ khả năng loại bỏ hoàn toàn thủy ngân khỏi nguồn nước sinh hoạt. Để đảm bảo an toàn, cần có các hệ thống lọc chuyên biệt được thiết kế để xử lý kim loại nặng. Một trong những giải pháp được đánh giá cao hiện nay là sử dụng hệ thống lọc tổng đầu nguồn có vật liệu lọc hiệu suất cao. Những vật liệu này có khả năng hấp phụ thủy ngân cũng như các kim loại độc hại khác như chì và đồng.

Hệ thống lọc tổng hoạt động tại điểm đầu của nguồn nước cấp vào nhà, giúp đảm bảo mọi điểm sử dụng – từ bồn rửa, vòi sen, máy giặt cho đến nước uống,… đều được lọc sạch khỏi kim loại nặng. Quan trọng hơn, hệ thống còn giúp ngăn hấp thụ thủy ngân qua da hoặc qua hơi nước, điều mà nhiều người thường bỏ qua khi chỉ xử lý nước uống riêng lẻ.

Để tối ưu hiệu quả, người dùng nên liên hệ trực tiếp với đội ngũ kỹ thuật của Thế Giới Lọc Tổng để được khảo sát nguồn nước và tư vấn lắp đặt phù hợp với thực tế gia đình hoặc cơ sở của mình.

Kết luận: nước sạch là nền tảng sức khỏe, không thể xem nhẹ

Thủy ngân trong nguồn nước sinh hoạt là mối nguy thầm lặng đối với sức khỏe con người. Dù không dễ nhận biết, nhưng một khi xâm nhập vào cơ thể, tác động của nó là lâu dài và khó hồi phục. Trong bối cảnh ô nhiễm công nghiệp còn nhiều tồn lưu, việc chủ động xử lý và giám sát nguồn nước không chỉ là hành động bảo vệ sức khỏe cá nhân mà còn là trách nhiệm đối với thế hệ mai sau. Đầu tư vào hệ thống lọc nước phù hợp chính là đầu tư cho sự an tâm, bền vững và chất lượng sống.

Thế Giới Lọc Tổng

Xem các bài viết khác của tác giả